Điều kiện để bảo hiểm đền bù ô tô bị thiệt hại do mưa lũ?

Cơn bão số 3 (tên quốc tế là Yagi) đã đổ bộ đất liền Việt Nam ngày 7/9/2024, ảnh hưởng trực tiếp tới các khu vực đồng bằng sông Hồng và Đông Bắc Bộ, gây ra hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa to, gió giật mạnh.

Tại các địa phương như: Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Sơn La…, bão đã làm nhiều cây xanh bật gốc, gây tổn hại về người và tài sản, hàng loạt xe ô tô bị cây đè, cột điện đổ vào, bảng hiệu rơi trúng hay ngập trong nước. Nhiều ch??? xe lo lắng không biết với trường hợp rủi ro này phía bảo hiểm sẽ bồi thư??ng ra sao?

Bạn đọc Dương Minh Thao, sống tại thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên chia sẻ: “Bão số 3 quá khủng khiếp với người dân. Gió mạnh kèm mưa to gây ngập lụt, nước sông Cầu dâng nhanh. Rất may nhà tôi ở khu vực cao nên không bị ảnh hưởng nhiều lắm, nhưng nhiều đồng nghiệp tôi đang rất lo lắng vì xe ô tô trong sân nhà, sân cơ quan bị ngập nước. Thiệt hại quá lớn”.

Xét về góc độ pháp lý, theo luật sư Nguyễn Văn Kỹ (Đoàn luật sư tỉnh Bắc Ninh), việc xe bị hư hại do bão lũ hay ngập úng là kết quả từ các yếu tố thiên nhiên, không phải do lỗi của con người, vì thế không thể quy trách nhiệm bồi thư??ng cho bất kỳ cá nhân nào trong trường hợp này. Giá trị bồi thư??ng sẽ phụ thuộc vào các điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm đã được thỏa thuận giữa ch??? xe và công ty bảo hiểm.

Điểm đ Khoản 2 Điều 20 Mục 1 Chương II Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 (Luật số: 08/2022/QH15 ngày 16 tháng 6 năm 2022) nêu rõ người mua bảo hiểm có quyền yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm thanh toán số tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thư??ng cho người được bảo hiểm theo các điều khoản trong hợp đồng khi sự kiện bảo hiểm xảy ra.

Trong khi đó, Khoản 27 Điều 4 Chương I Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 quy định như sau: Sự kiện bảo hiểm là sự kiện khách quan do các bên thỏa thuận hoặc pháp luật quy định mà khi sự kiện đó xảy ra thì doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô phải bồi thư??ng, trả tiền bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.

Do đó, những người có bảo hiểm ô tô bị thiệt hại do thiên tai cần kiểm tra kỹ hợp đồng để xác định xem trường hợp của họ có nằm trong phạm vi bảo hiểm hay không.

Nếu trong hợp đồng đã quy định rằng thiệt hại do thiên tai là lý do để được bồi thư??ng và không thuộc trường hợp loại trừ, thì khách hàng có quyền yêu cầu công ty bảo hiểm chịu trách nhiệm khi sự kiện đó xảy ra.

Khi sự kiện bảo hiểm phát sinh, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm phối hợp với khách hàng và các bên liên quan để thu thập hồ sơ bồi thư??ng, đảm bảo rằng hồ sơ này đầy đủ, chính xác và hợp pháp.

Thông thư??ng, bảo hiểm vật chất xe ô tô sẽ bảo vệ ch??? xe trước các tổn thất tài sản do những sự cố ngoài ý muốn, chẳng hạn như: va chạm, lật xe, rơi; hỏa hoạn, cháy nổ; thiên tai; mất cắp hoặc mất toàn bộ xe...

Theo nguyên tắc bồi thư??ng trong việc giao kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm thì số tiền bồi thư??ng mà người được bảo hiểm nhận được không vượt quá thiệt hại thực tế trong sự kiện bảo hiểm. Tuy nhiên, nguyên tắc này cũng có trường hợp ngoại lệ là có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm. Do đó, số tiền bồi thư??ng mà người được bảo hiểm nhận được vượt quá thiệt hại thực tế trong sự kiện bảo hiểm nếu có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm.

Và, việc giao kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự và các nguyên tắc khác như: Nguyên tắc trung thực tuyệt đối; Nguyên tắc quyền lợi có thể được bảo hiểm; Nguyên tắc thế quyền; Nguyên tắc rủi ro ngẫu nhiên.

Trong vai trò một tư vấn viên, chị Nguyễn Thị Tuyết Minh, nhân viên kinh doanh Tổng Công ty Cổ phần bảo hiểm Vietinbank, trong hoàn cảnh mưa gió, nước ngập khắp nơi, khi ô tô bị cây đè, ngập nước…, ch??? xe cần nhanh chóng chủ động chụp ảnh, thu thập chứng cớ và gọi điện báo cho công ty bảo hiểm về sự việc. Nếu có tổ chức, cá nhân nào làm chứng thì càng tốt.

Ngoài đền bù thiệt hại, bảo hiểm thân vỏ xe ô tô còn có thể hỗ trợ chi trả cho những chi phí thiết yếu như: chi phí để ngăn ngừa phát sinh thêm thiệt hại, chi phí cứu hộ và vận chuyển xe ô tô đến gara sửa chữa gần nhất, bồi thư??ng toàn bộ chi phí nếu xe ô tô không thể sửa chữa.

Bên cạnh đó, số tiền bảo hiểm thân vỏ xe thư??ng được quy định khi người mua ký hợp đồng với công ty bảo hiểm. Cách tính tiền bảo hiểm thân vỏ xe ô tô dựa trên bồi thư??ng tổn thất bộ phận: số tiền bồi thư??ng dựa trên báo giá của gara sửa chữa có liên kết với công ty bảo hiểm và được ch??? xe chọn để sửa xe; bồi thư??ng tổn thất toàn bộ: số tiền bồi thư??ng toàn bộ bằng giá trị thị trường của xe trước khi x???y ra tai nạn; mức khấu trừ là số tiền mà ch??? xe tự chi trả để chia sẻ với công ty bảo hiểm, nhằm giảm phí mua bảo hiểm. Trong mọi trường hợp, tổng số tiền bồi thư??ng không vượt quá số tiền bảo hiểm ghi trên hợp đồng (theo ngày hoặc theo vụ).

Trong trường hợp ô tô bị hư hỏng do cây đè trúng, ngập nước lụt… cần được bồi thư??ng, ch??? xe hoặc người được ủy quyền cần chuẩn bị các hồ sơ bao gồm các giấy tờ xác minh chủ quyền xe: căn cước công dân hoặc hộ chiếu của chủ xe, giấy đăng ký xe, giấy phép lái xe; giấy chứng nhận/hợp đồng bảo hiểm; giấy tờ liên quan đến thiệt hại về người: giấy ra viện, chứng nhận phẫu thuật, giấy chứng thương hoặc chứng tử; hóa đơn, chứng từ sửa chữa, thay mới các bộ phận xe ô tô, hoặc các chi phí hợp lý khác mà ch??? xe đã chi ra để giảm thiểu thiệt hại, theo hướng dẫn của công ty bảo hiểm.

“Nếu vị trí phương tiện đậu đỗ không vi phạm pháp luật thì phía bảo hiểm sẽ có thêm cơ sở để trao đổi phương án bồi thư??ng với chủ xe”, chị Minh tư vấn.

Cũng theo luật sư Kỹ, do thực trạng hạ tầng giao thông tĩnh hiện nay trên toàn quốc nói chung và ở các thành phố lớn nói riêng chưa đáp ứng được nhu cầu nên một số ch??? xe ô tô vẫn đỗ xe miễn phí trước cửa nhà, khu vực quanh chung cư, đường ngõ… mà không gửi trong các bãi đỗ xe công cộng, hầm chung cư (có thu phí) nên công ty bảo hiểm cũng có thể căn cứ vào đây để quyết định có bồi thư??ng hay không, tỷ lệ bao nhiêu….

Riêng với phương tiện ô tô đỗ trong bãi, bị mái tôn, cây xanh đè bẹp, thư??ng chủ bãi xe sẽ có một khoản bồi thư??ng nhất định. Căn cứ pháp lý quan trọng nhất là hợp đồng gửi xe. Đáng tiếc là vẫn có một số trường hợp hai bên thỏa thuận bằng lời nói, bằng sự quen biết, tin tưởng nhau nên khi x???y ra sự việc đáng tiếc sẽ gặp phải một số khó khăn nhất định liên quan tới đền bù, bồi thư??ng thiệt hại./.