Phát huy tốt hơn vai trò chức năng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, công nhân

Hiện nay, lực lượng lao động đang làm việc trên địa bàn TP Hồ Chí Minh là 4.905.886 người. Tính đến nay, Liên đoàn Lao động TP Hồ Chí Minh đang quản lý 18.830 công đoàn cơ sở với 1.414.623 đoàn viên/1.537.577 lao động, trong đó khu vực ngoài nhà nước có 16.123 công đoàn cơ sở với 1.198.235 đoàn viên/1.261.733 lao động.

Sau khi Ban Dân vận Trung ương phát động chủ đề “Đẩy mạnh thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở” và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động chủ đề “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn cơ sở”, Đảng Đoàn Liên đoàn Lao động Thành phố đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp Công đoàn Thành phố đề ra nhiều giải pháp để phát huy tốt hơn vai trò chức năng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động, tham gia thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở. Đặc biệt, từ khi Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở được ban hành và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2023, đây là cơ sở pháp lý rất quan trọng giúp các cấp Công đoàn Thành phố tham mưu cho cấp ủy Đảng tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo; đồng thời, chủ động tham gia và phối hợp với chính quyền cùng cấp tổ chức triển khai, quán triệt và tuyên truyền phổ biến Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và các quy định pháp luật có liên quan đến tận cơ sở, đoàn viên công đoàn và người lao động, góp phần thực hành tốt các nội dung dân chủ ở cơ sở trong các hoạt động tại cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Định kỳ vào tháng 10 hằng năm, Đảng Đoàn Liên đoàn Lao động Thành phố lãnh đạo, chỉ đạo Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động Thành phố ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các cấp công đoàn, nhất là công đoàn cơ sở chủ động phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, hội nghị người lao động, đối thoại tại nơi làm việc theo đúng quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định số 145/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Bên cạnh đó, thường xuyên chỉ đạo và đôn đốc công đoàn cấp trên cơ sở và tương đương hỗ trợ và hướng dẫn công đoàn cơ sở đổi mới phương thức và hoạt động chủ động phối hợp lãnh đạo cơ quan, đơn vị, người sử dụng lao động ban hành quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc theo quy định.

Thông qua các quy chế đó, các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước được cụ thể hóa vào các quy định, quy chế nội bộ cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và được tổ chức thực hiện khá nghiêm túc tạo được sự đồng thuận cao trong tập thể người lao động. Kết quả, trong nhiều năm qua các cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập tổ chức hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, đạt tỷ lệ 100%; đối với các doanh nghiệp từ 10 lao động trở lên có tổ chức công đoàn thuộc các thành phần kinh tế tổ chức hội nghị người lao động, đối thoại định kỳ theo quy định, đạt tỷ lệ từ 70% trở lên. Có được kết quả này là sự nỗ lực rất lớn của hệ thống công đoàn các cấp trong nhiều năm qua.

Công tác tập huấn, đào tạo bồi dưỡng nâng cao kỹ năng cho đội ngũ cán bộ công đoàn, nhất là cán bộ công đoàn cơ sở đủ năng lực phẩm chất để thực hiện nhiệm vụ luôn được Ban Thường vụ Liên đoàn lao động Thành phố chú trọng thực hiện. Trung bình hàng năm, các cấp Công đoàn Thành phố đã tổ chức hơn 127 lớp tập huấn về thực hiện dân chủ ở cơ sở cho 18.000 lượt cán bộ, đoàn viên công đoàn và người lao động.

Để thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Thành phố về thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động Thành phố đã ban hành Chương trình số 05/CTr-LĐLĐ ngày 23/5/2024 về việc tập trung nâng cao năng lực đại diện, hiệu quả thương lượng tập thể, đối thoại tại nơi làm việc, thực hành dân chủ ở cơ sở giai đoạn 2023-2028; ban hành Quyết định số 368/QĐ-LĐLĐ ngày 23/5/2024 về việc thành lập 05 Tổ chuyên gia với 52 thành viên để hỗ trợ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở và công đoàn cơ sở trong công tác thương lượng, ký kết, đánh giá, xếp loại thỏa ước lao động tập thể và tham gia giải quyết tình hình quan hệ lao động; đồng thời thống kê và tổng hợp 246 thỏa ước lao động tập thể còn hiệu lực của ngành may mặc và da giày để ban hành bộ tiêu chí về khuyến cáo, khuyến nghị giúp cho công đoàn cơ sở thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể trong các doanh nghiệp ngành may mặc và da giày. Tính đến nay, toàn Thành phố có 10.178 bản thỏa ước lao động tập thể. Nhìn chung, chất lượng thỏa ước lao động tập thể từng bước có nâng lên so với trước đây. Trong đó, có nhiều nội dung có lợi hơn cho người lao động.

Cùng với đó, các cấp Công đoàn Thành phố đã tham gia kiểm tra, giám sát việc thực hiện dân chủ ở cơ sở tại hơn 2.500 doanh nghiệp có đông công nhân lao động. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc kịp thời tư vấn, giải đáp những thắc mắc, khiếu nại của đoàn viên công đoàn và người lao động liên quan đến các chế độ chính sách, việc thực hiện dân chủ ở cơ sở để giúp đoàn viên công đoàn và người lao động hiểu đúng và hiểu đầy đủ các quy định pháp luật.

Một trong những giải pháp quan trọng mà các cấp Công đoàn Thành phố đã thực hiện có hiệu quả trong suốt nhiều năm qua, góp phần thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở, đó là tập trung công tác chăm lo cho đoàn viên công đoàn, người lao động, thông qua các hoạt động thiết thực như chăm sóc sức khỏe, các chương trình phúc lợi, hỗ trợ vốn vay, trao tặng mái ấm công đoàn, chương trình cám ơn người lao động, bữa cơm công đoàn,.. Đặc biệt, trong dịp Tết, Tháng Công nhân và các hoạt động chào mừng kỷ niệm ngày thành lập Công đoàn Việt Nam hằng năm. Qua đó, các cấp Công đoàn Thành phố đã tập trung chăm lo cho hơn 11 triệu  lượt đoàn viên công đoàn và người lao động, với tổng kinh phí ước tính hơn 10 ngàn tỷ đồng.

Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện, một số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố chưa thực hiện nghiêm túc các quy chế dân chủ trong nội bộ, có nơi còn xảy ra đơn thư, khiếu nại, tố cáo, nhất là khu vực trường học và doanh nghiệp; hoạt động Ban Thanh tra nhân dân chưa phát huy hiệu quả; chất lượng thỏa ước lao động tập thể của một số doanh nghiệp chưa cao, chủ yếu sao chép Luật; vẫn còn có đơn vị, doanh nghiệp chưa xây dựng quy chế thực hiện dân chủ ở cơ sở; tình trạng các doanh nghiệp chậm trả lương, nợ bảo hiểm xã hội vẫn còn nhiều, tiền ẩn nhiều nguy cơ tranh chấp lao động, ngừng việc tập thể xảy ra...

Trên cơ sở những hạn chế, tồn tại trên, Đảng Đoàn Liên đoàn Lao động Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động Thành phố và các công đoàn trực thuộc thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như: tăng cường đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; tiếp tục phát huy vai trò của tổ chức Công đoàn các cấp trong tham gia thực hiện dân chủ ở cơ sở thông qua các giải pháp tập trung chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động; Tăng cường công tác đối thoại, thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể tại các doanh nghiệp; tập trung xây dựng củng cố lực lượng công nhân nòng cốt trong doanh nghiệp, tổ công nhân tự quản tại khu nhà trọ, nhà lưu trú.

Các cấp Công đoàn Thành phố tiếp tục duy trì thường xuyên và thực hiện có hiệu quả công tác tư vấn pháp luật; tiếp tục quan tâm thực hiện tốt chương trình khám sức khỏe, phúc lợi đoàn viên, tặng thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, hỗ trợ vay vốn nhằm phòng chống tín dụng đen trong đoàn viên công đoàn và người lao động; tiếp tục phát động và đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước trong từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và đội ngũ cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động trên địa bàn, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị và hoạt động sản xuất kinh doanh tại cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.../..