Thúc đẩy nghiên cứu khoa học trong giới trẻ, góp phần kiến tạo tương lai xanh

Ngày 28/7, tại Hà Nội, Hội nghị các Nhà khoa học trẻ ngành Tài nguyên và Môi trường đã được tổ chức với sự tham gia của 200 các nhà nghiên cứu khoa học trẻ đến từ các viện, trường, các đơn vị quản lý trong và ngoài ngành.

Hội nghị diễn ra theo hình thức trực tiếp và trực tuyến với gần 1000 điểm cầu, từ đảo Song Tử Tây cho đến trên 600 điểm cầu truyền hình tại 7 sở, ngành thuộc 63 tỉnh, thành phố, các Trường Đại học có ngành đào tạo liên quan đến lĩnh vực tài nguyên và môi trường.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, Việt Nam đang đứng trước cuộc cạnh tranh về khoa học và công nghệ. Do đó, việc thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu khoa học trong giới trẻ để góp phần kiến tạo một tương lai xanh là hết sức cần thiết. Việt Nam đã trải qua các giai đoạn phát triển mạnh mẽ, đến nay là giai đoạn cần có sự bứt phá hơn, tuy nhiên chúng ta không thể bứt phá bằng tài nguyên thiên nhiên và lao động giá rẻ mà cần phải dựa vào khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Để làm được điều đó, có nhiều điều phải chuẩn bị: nguồn lực từ sớm, từ xa, chú trọng đào tạo từ các thế hệ trẻ.

Theo Tiến sĩ Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, nắm bắt xu thế và đi cùng thời đại, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách, pháp luật về việc thúc đẩy và tận dụng thời cơ tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Điển hình là Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; các văn bản, hành động để cụ thể hóa, thể chế hóa của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, trong đó có ngành Tài nguyên và Môi trường. Các địa phương đã thể hiện quyết tâm cao trong việc thực hiện chủ trương của Đảng về chuyển đổi số, coi đây là cơ hội để thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh mạnh và bền vững. Theo đó, nhân tố con người đóng vai trò quyết định cho sự thành công của chuyển đổi số, đi đầu là lực lượng các nhà khoa học trẻ, những người có tư duy mới, dồi dào năng lượng, nhiệt huyết, luôn chủ động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, không ngại khó, không ngại khổ.

Trong khuôn khổ Hội nghị này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức Tọa đàm: "Vai trò của các nhà khoa học trẻ trong chuyển đổi số và công nghệ số lĩnh vực tài nguyên và môi trường phục vụ phát triển bền vững" nhằm trao đổi, giải đáp, khuyến khích và định hướng đối với các nhà khoa học trẻ trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường phát huy tính xung kích sáng tạo phục vụ hiệu quả phát triển bền vững cho đất nước.

Trong khuôn khổ Hội nghị, các nhà khoa học trẻ ngành Tài nguyên và Môi trường đã tham gia Hội thảo khoa học với chủ đề "Chuyển đổi số và công nghệ số trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường phục vụ phát triển triển bền vững".

Phó Giáo sư, Tiến sỹ, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm cho hay, chuyển đổi số đang trở thành vấn đề tất yếu, sống còn của các quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp... trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Đối với lĩnh vực dự báo khí tượng thủy văn, Trung tâm đã sử dụng hệ thống dữ liệu lớn (big data), ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI)  trong nhận dạng xoáy thuận nhiệt đới tương tự trong quá khứ để đưa ra các kịch bản tác động, trong dự báo mưa hạn cực ngắn...

Theo dự báo viên, Nguyễn Hoàng Minh, Dự báo viên Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tác giả của công trình nghiên cứu đề xuất phương pháp nâng cao năng lực dự báo mưa lũ, công trình nghiên c???u này có tính thực tiễn mang tầm quốc tế. Nghiên c???u này đã đề xuất một phương pháp nâng cao năng lực dự báo mưa, lũ của một cặp mô hình khí tượng thủy văn bằng cách tạo ra lượng mưa tổ hợp (EPP) kết hợp với lượng mưa dự báo dựa trên ra đa và sai số không gian của lượng mưa dự báo. Lượng mưa tổ hợp được tạo ra bằng mô phỏng Monte - Carlo dựa trên độ chính xác của mô hình số trị (NWP) ở khung thời gian trước, sau đó tích hợp với lượng mưa dự báo từ ra đa để tạo ra một hỗn hợp dự báo. Hỗn hợp này tiếp tục được hiệu chỉnh bằng việc giảm thiểu sai số không gian của lượng mưa dự báo, yếu tố có đóng góp đáng kể đến độ chính xác dự báo lũ.

Tại Hội nghị, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức ra mắt Câu l???c bộ các nhà khoa học trẻ ngành Tài nguyên và Môi trường. Ban điều hành lâm thời Câu l???c bộ các nhà khoa học trẻ ngành Tài nguyên và Môi trường gồm Phó Giáo sư - Tiến sĩ  Phạm Minh Hải, Viện Khoa học Đo đạc bản đồ (Chủ tịch lâm thời Câu l???c bộ); Tiến sĩ Đoàn Quang Trí, Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Phó Chủ tịch) và Tiến sĩ Huỳnh Thiên Tài, Đại học Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh (Phó Chủ tịch).

Đây là lần đầu tiên Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức một sân chơi dành cho các nhà khoa học trẻ với kỳ vọng truyền cảm hứng sáng tạo và thúc đẩy các nghiên cứu ứng dụng thuộc 9 lĩnh vực ngành vào thực tế. Các nhà khoa học trẻ chủ động đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phục vụ công tác quản lý ngành, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Câu l???c bộ được thành lập với mong muốn xây dựng môi trường giao lưu và chia sẻ giữa các nhà khoa học trẻ trong ngành tài nguyên và môi trường và các nhà khoa học trẻ ngoài ngành đã, đang có các công trình nghiên cứu liên quan đến các lĩnh vực của Bộ Tài nguyên và Môi trường vì sự phát triển bền vững ngành Tài nguyên và Môi trường. Câu l???c bộ chia sẻ quan điểm và trao đổi học thuật, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học giữa các cán bộ nghiên cứu khoa học, các giảng viên, nghiên cứu sinh, sinh viên từ các trường đại học, có đào tạo các chuyên ngành liên quan đến tài nguyên và môi trường để tiếp nối thành công và kiến tạo một nền tảng vững chắc cho khoa học./.